तुम्हाला माहिती आहे का जर तुम्हाला हर्निया झाला तर ते तुम्ही कसे ओळखणार? माहिती नसेल तर मुळीच काळजी करू नका कारण आम्ही तुमच्यासाठी आजच्या Article मध्ये सांगणार आहोत वेग वेगळ्या हर्निया ची लक्षणे ज्यांच्या आधारे तुम्ही जाणून घेऊ शकता की तुम्हाला हर्निया झाला आहे किंवा नाही.

Hernia Symptoms | तुम्हाला हर्निया आहे ‘हे’ कसं ओळखायचं?

हर्नियाचे सर्वात सामान्य लक्षण म्हणजे एक फुगवटा जो तुम्हाला तुमच्या त्वचेखाली दिसतो किंवा जाणवतो. तो फुगवटा कुठे दिसतो ते तुम्हाला कोणत्या प्रकारचा हर्निया आहे यावर अवलंबून आहे. आता हर्निया चे अनेक प्रकार आहे आणि त्या त्या प्रकारानुसार त्याचे वेग वेगळे लक्षणे आहेत. ते आपण जाणून घेऊयात.

Book Your Appointment With Dr. Abhijit Gotkhinde renowned Hernia Specialist in Pune

इनगिनल हर्निया

हा हर्नियाचा सर्वात सामान्य प्रकार आहे आणि जेव्हा उती जसे की तुमच्या आतड्याचा भाग तुमच्या मांडीच्या जवळ असलेल्या इनग्विनल कॅनालमध्ये ढकलतो तेव्हा होतो. इनग्विनल कॅनाल हा तुमच्या पोटाच्या स्नायूंच्या भिंतीतील एक मार्ग आहे ज्यामध्ये नसा आणि रक्तवाहिन्या यासारख्या गोष्टी असतात. 

लक्षणे

  • तुमच्या ओटीपोटाच्या एका बाजूला फुगवटा जो तुम्ही उभे राहता, खोकता किंवा ताणता तेव्हा अधिक लक्षात येतो
  • तुम्ही जेव्हा वाकता, खोकता किंवा काहीतरी जड वस्तू उचलता तेव्हा तुम्हाला तुमच्या मांडीच्या भागात वेदना किंवा अस्वस्थता जाणवते.
  • मांडीचा सांधा मध्ये जडपणा किंवा दबाव आल्याची भावना 
  • जर तुम्ही जन्मत: पुरूष म्हणून जन्माला आलेली व्यक्ती असाल, तर तुमच्या अंडकोषांभोवती सूज येऊ शकते जर आतडे बाहेर चिकटत आहे ते अंडकोषात गेले.

फेमोरल हर्निया

फेमोरल हर्निया हे इनग्विनल हर्निया सारखेच असतात परंतु टिश्यू फेमोरल कॅनल मध्ये ढकलतात, जो इनग्विनल कॅनालच्या खाली स्थित असतो.

लक्षणे

  • मांडीच्या क्षेत्राच्या खाली तुमच्या मांडीच्या वरच्या भागात फुगवटा येतो
  • तुमच्या मांडीवर किंवा मांडीत अचानक वेदना होऊ लागतात.
  • पोटात दुखत असते
  • मळमळ होत असते
  • उलट्या होत असतात

नाभीसंबधीचा हर्निया

या प्रकारचा हर्निया लहान मुलांमध्ये आणि मुलांमध्ये सर्वात सामान्य आहे, परंतु त्याचा परिणाम प्रौढांवर देखील होतो. ते तुमच्या पोटातील नाभीसंबधीच्या दोराच्या मागे असतात जे तुमचे पोटाचे बटण बनवते.

लक्षणे

  • पोटाच्या बटणाजवळ एक फुगवटा जो तुम्हाला खोकला किंवा ताण तेव्हाच दिसू शकतो
  • वेदना आणि अस्वस्थता

छेदनबिंदू हर्निया

शस्त्रक्रियेनंतर तुमच्या पोटातील कमकुवत स्नायूंमधून ऊती पोकतात तेव्हा हे हर्निया होतात. याची खालील प्रमाणे लक्षणे आहेत 

लक्षणे

  • तुमच्या शस्त्रक्रियेच्या जागेजवळ एक फुगवटा येतो जो तुम्ही उभे असताना किंवा खोकला असताना अधिक लक्षात येतो
  • फुगवटा जवळ वेदना होत असतात
  • मळमळ होत असते
  • उलट्या देखील होत असतात
  • बारीक बारीक ताप येतो
  • हृदयाचे ठोके जलद होतात.

हियाटल हर्निया

जेव्हा तुमच्या पोटाचा काही भाग तुमच्या डायाफ्राममधून म्हणजे एक स्नायू जो तुम्हाला श्वास घेण्यास मदत करतो त्यावर वर दाबतो आणि तुमच्या छातीत वर जातो तेव्हा हायटल हर्निया होते.

लक्षणे

  • छातीत जळजळ होणे
  • छातीत दुखणे परंतु हे हृदयाशी संबंधित नसते.
  • अपचन ज्यामुळे तुम्हाला खाल्ल्यानंतर खूप पोट भरल्यासारखे वाटते आणि तुमच्या पोटात जळजळ जाणवत असते. 
  • घशाच्या मागील बाजूस ऍसिड उठणे आणि जळजळ होणे
  • गिळताना त्रास होणे
  • तुम्ही गिळताना तुमच्या घशाच्या मागच्या बाजूला ढेकूळ जाणवणे
  • घसा खवखवणे आणि कर्कश आवाज येणे.

स्त्रियांमध्ये हर्नियाची लक्षणे

हर्नियाची लक्षणे सामान्यतः जन्माच्या वेळी पुरुष नियुक्त केलेल्या लोकांमध्ये आणि जन्माच्या वेळी स्त्री नियुक्त केलेल्या लोकांमध्ये समान असतात. काहीवेळा, जन्माच्या वेळी मादी नियुक्त केलेल्या लोकांना मांडीचा हर्नियासह फुगवटा नसतो. लक्षणे क्रॅम्प्स किंवा प्रजनन प्रणालीशी संबंधित इतर समस्यांबद्दल चुकीची असू शकतात.

जर तुम्हाला इनग्विनल हर्निया असेल तर तुम्हाला तुमच्या श्रोणीच्या दोन्ही बाजूला फुगवटा दिसू शकतो.

गळा दाबलेल्या हर्नियाची लक्षणे

सहसा हर्निया धोकादायक नसते. आपण अनेकदा स्नायूंच्या भिंतीच्या मागे फुगलेल्या ऊतींना मागे ढकलू शकता परंतु कधीकधी स्नायूंच्या भिंतीमध्ये हर्निया अडकतो. याला कारावासातील हर्निया असे सुद्धा म्हणतात. हे खूप वेदनादायक असू शकते. अडकलेले ऊतक तुमचे आतडे असल्यास अन्न आणि वायू कदाचित त्यातून जाऊ शकणार नाहीत आणि जर ऊती रक्तपुरवठ्यापासून कापल्या गेल्या तर त्यांचा मृत्यू होऊ शकतो. गळा दाबल्या गेलेल्या हर्नियाची लक्षणे आढळल्यास ताबडतोब आपल्या डॉक्टरांना कॉल करा जसे की;

  • मळमळ होणे
  • उलट्या येणे
  • ताप येणे
  • पोटदुखी सारखे वाटणे
  • गोळा येणे
  • मलमूत्र किंवा गॅस पास करण्यास सक्षम नसणे
  • हर्नियाची जागा गडद, ​​लाल किंवा जांभळ्या रंगाची होत असते. 

मुलांमध्ये हर्नियाची चिन्हे आणि लक्षणे

लहान मुलांमध्ये विशेषतः हर्निया सामान्य असते. जेव्हा त्यांच्या पोटाच्या भिंतीचा काही भाग जन्मतः कमकुवत असतो तेव्हा लहान मुलांना हर्निया होऊ शकतो. तुमच्या मुलांना हर्निया असेल तर तुम्हाला त्यांच्या मांडीच्या भागात किंवा त्यांच्या पोटाच्या बटणाभोवती फुगवटा दिसून येईल. तुमचे बाळ खूप रडू शकते आणि खाण्यास नकार देऊ शकते. तुमचे मूल जेव्हा रडते, खोकते किंवा मलविसर्जन करते तेव्हा हर्निया अनेकदा फुगते. त्यांच्या पोटाला स्पर्धा केल्यास तुमच्या लक्षात येईल की, त्यांचे पोट खूप कोमल झालेले आहे.

Must Read – हर्निया ऑपरेशन नंतर घ्यावयाची काळजी